امام سجاد علیه السلام ـ در «مناجاةُ الذاکرین» ـ : بارالها ! ... از هر لذّتى جز یاد تو ، از هر آسایشى جز همدمى تو ، از هر شادمانى اى جز نزدیکى به تو ، و از هر کارى جز فرمانبرى ات، به درگاه تو آمرزش مى خواهم .
عنه علیه السلام ـ فی الدعاءِ ـ : اللّهُمَّ صَلِّ على محمّدٍ و آلِ محمّدٍ و اجعَلْنا مِنَ الذینَ اشتَغَلُوا بِالذِّکرِ عَنِ الشَّهَواتِ ، ....بحارالأنوار : 94/127/19 .]
در عرفان دو مقام هست به نام های مقام محو (فنا) و مقام صحو (هوشیاری، بقای بعد از فنا) حالا می خواهیم این مقام را در آیه ولایت علی ع توضیح دهیم. ببینیم مقام محو و مقام صحو در نماز حضرت علی ع چقدر زیباست. (#سخنران استاد طاهرزاده در بالا) 👆👆👆👆👆 گزیده جلسه 33 شرح کتاب جنود عقل و جهل امام خمینی ره. 🌷🌷🌷 هم ساقی کوثر تویی💐 هم هادی و رهبر تویی💐
هم شاه بحر آور تویی💐 هم شافع محشر تویی💐
هم نور پیغمبر تویی💐 هم عاشق داور تویی💐
هم حیدر صفدر تویی💐 شاهانه گویم یاعلی💐
محو، فنای در خداست در حالی که سالک از خلق غایب می شود مقام صحو مقام هوشیاری است در عین فنای در حق، با چشم حق خلق را می بیند. (برای فهم این مقام حدیث قرب نوافل و حدیث قرب فرایض را سرچ (جستجو) کنید.) حضرت علی ع که در رکوع زکات می دهند در مقام صحو هستند یعنی در حالی که محو خدا هستند با چشم حق خلق را می بیند و به این خاطر ولایت به ایشون داده می شود. وگرنه کسی که در مقام محو باشد نمی تواند ولایت خلق را به عهده بگیرد. عارف در کثرت وحدت دارد و در وحدت کثرت و این اعتدال است.
شهید مطهری این دو مقام را این گونه توضیح می دهد:
کتاب آشنایی با علوم اسلامی2 (کلام ، عرفان ، حکمت عملی) بخش دوم; عرفان درس دهم
در کلمات عرفا سخن از محو و صحو نیز بسیار آمده است. مقصودشان از محو این است که عارف به جایی میرسد که محو در ذات حق میگردد و از خود فانی میشود، یعنی « من » در او محو میشود، او دیگر خود را مانند دیگران « من » درک نمیکند.
اگر محو شدن به حدی برسد که آثار « من »نیز محو شود « محق » نامیده میشود. محو و محق، هر دو بالاتر از مقام غیبت است که قبلا اشاره شد. محو و محق فنا است. ولی عارف ممکن است از حالت فنا به حالت بقاء بازگردد. اما نه به این معنی که تنزل کند در حالت اول، بلکه به این معنی که بقاء بالله پیدا میکند. این حالت را که فوق حالت « محو » است « صحو » مینامند.
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یُسَبِّحُ لَهُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالطَّیْرُ صَافَّاتٍ کُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهُ وَتَسْبِیحَهُ وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِمَا یَفْعَلُونَ آیا ندیدی تمام آنان که در آسمانها و زمینند برای خدا تسبیح میکنند، و همچنین پرندگان به هنگامی که بر فراز آسمان بال گسترده اند؟ هر یک از آنها نماز و تسبیح خود را میداند؛ و خداوند به آنچه انجام میدهند داناست سوره النور آیه 41
جنس غم های مومن غم های دنیوی نیست از جنس غم های اخروی است.
امام صادق (ع) ....سبحانَ مَن یَقتُلُ أولادَنا و لا نَزدادُ لَهُ إلاّ حُبّا .... (قسمتی از حدیث.)....فرمود : منزّه است خدایى که فرزندان ما را مى کشد ، اما جز بر عشق ما به او افزوده نمى شود ....وسائل الشیعة : 2 / 920 باب 87 .
إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَذِکْرَىٰ لِمَن کَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِیدٌ هرآینه در این سخن که گفته شد تذکری است برای آن که او را دل باشد( - عقل بیدار دارد و غافل نباشد - ) یا گوش فرادارد و حاضر باشد. سوره ق آیه 37
البته گناهانی حق الناس و بیت المال و ... را باید جبران کرد اما این نماز خوب زمینه و توفیق جبران رو فراهم می کنه. حدیث در صوت هست آیه شاهد:
وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّیْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّیِّئَاتِ ذَٰلِکَ ذِکْرَىٰ لِلذَّاکِرِینَ و نماز را در دو طرف روز و اوایل شب بپادار، (زیرا) بدرستی که کارهای نیکو (همچون نماز)، بدیها را محو میکند، این (فرمان)، تذکّری است برای اهل ذکر. سوره هود آیه 114
این صوت برای فرستادن از طریق پیامرسان ها برای آنهایی که نماز نمی خوانند موثره ان شاءالله.
چون اولش خوف هست و بعد رجا. مثلا نوجوانی یا اقوامی هستند نماز نخوان یک میلاد و یا وفات پیدا کنیم بعد از یک متن کوتاه پیام تبریک یا تسلیت، این صوت رو بفرستیم بدون شرح. ان شاءالله اثر کند. کلا این خودش یک روش امر به معروف و نهی از منکر هست. طرف مقابل ما مشکلی دارد صوتش را پیدا کنیم در وفات یا میلاد برایش ارسال کنیم.
جَبرئیلُ علیه السلام ـ لَمّا سألَهُ النّبیُّ صلى الله علیه و آله عنِ التَّوکُّلِ علَى اللّه ِ ـ : العِلمُ بأنّ المَخلوقَ لا یَضُرُّ و لا یَنفَعُ ، و لا یُعطی و لا یَمنَعُ ، و استِعمالُ الیَأسِ مِن الخَلقِ ، فإذا کانَ العَبدُ کذلکَ لَم یَعمَلْ لأحَدٍ سِوَى اللّه ِ ، و لَم یَرْجُ و لَم یَخَفْ سِوَى اللّه ِ ، و لَم یَطمَعْ فی أحَدٍ سِوَى اللّه ِ ، فهذا هُو التَّوکُّلُ .[معانی الأخبار : 261/1 ، انظر تمام الحدیث فی بحار الأنوار : 77/20/4.]
جبرئیل علیه السلام ـ در پاسخ به سؤال پیامبر صلى الله علیه و آله از او درباره توکّل بر خداوند متعال ـ فرمود : دانستن این مطلب که مخلوق نه زیانى مى زند و نه سودى مى رساند، نه مى دهد و نه جلوگیرى مى کند، و چشم امید برکندن از خلق. هرگاه بنده چنین باشد، دیگر براى احدى جز خداوند کار نمى کند و امید و بیمش از کسى جز خداوند نیست و چشم طمع به هیچ کس جز خدا ندارد. این است توکّل.
